Kiedy historycy piszą książkę o pandemii Covid-19, to, czego doświadczyliśmy do tej pory, zajmie prawdopodobnie tylko pierwszą trzecią stron. Większość historii będzie dotyczyła tego, co się stanie od teraz. W większości krajów Europy, Azji Wschodniej i Ameryki Północnej szczyt pandemii dobiega końca. Za kilka tygodni, na to wielu ma nadzieję, sprawy zaczną wracać do tego, jak były w grudniu. Niestety tak się nie stanie.
Wierzę, że ludzkość pokona tę pandemię, ale tylko wtedy, gdy szczepiona jest większość populacji. Do tego czasu życie nie odnajdzie normalności. Nawet gdyby rządy zniosły obowiązek pozostania w pomieszczeniach i ponownie otworzyłyby wszystkie firmy, ludzie nadal staraliby się nie narażać się na choroby. Krótko mówiąc, lotniska nie będą pełne. Sporty będą rozgrywane na zasadniczo pustych stadionach. A światowa gospodarka będzie pogrążona w depresji, ponieważ ludzie będą wydawać ostrożniej niż wcześniej. Podczas gdy pandemia będzie spowalniać w krajach bardziej rozwiniętych, przyspieszy w krajach rozwijających się. Doświadczenie, jakie ten ostatni będzie miał z koronawirusem, będzie gorsze niż nasze. W biedniejszych krajach, gdzie można wykonać mniej prac zdalnych, środki dystansowe nie będą działać tak dobrze, jak my. Wirus rozprzestrzeni się szybko, a systemy opieki zdrowotnej nie będą w stanie zająć się zarażonymi.
Covid-19 ogarnął miasta takie jak Nowy Jork, ale dane mówią, że w jednym szpitalu na Manhattanie jest więcej łóżek na OIT niż w większości krajów afrykańskich. Miliony mogą umrzeć. Zamożniejsze kraje mogą pomóc - na przykład upewniając się, że podstawowe dostawy nie trafiają tylko do tych, którzy oferują najwięcej. Ale ludzie, bez względu na to, czy żyją w biedzie, czy w dostatku, będą bezpieczni tylko wtedy, gdy znajdziemy skuteczne rozwiązanie medyczne dla tego wirusa, a mianowicie szczepionkę.
W przyszłym roku naukowcy będą jednymi z najważniejszych ludzi na świecie. Na szczęście, jeszcze przed tą pandemią, immunologia robiła wielkie postępy. Konwencjonalne szczepionki uczą organizm rozpoznawania patogenu, zwykle poprzez wprowadzenie martwej lub osłabionej postaci samego wirusa. Ale jest też nowy rodzaj immunizacji: te szczepionki - zwane Mrna - wykorzystują kod genetyczny, aby przekazać komórkom instrukcje dotyczące zarządzania odpowiedzią immunologiczną. Można je wytwarzać szybciej niż tradycyjne szczepionki. Mam nadzieję, że do drugiej połowy 2021 roku zakłady na całym świecie będą produkować szczepionkę. Jeśli tak, będzie to historyczny wynik: moment, w którym ludzkość szybciej uodporni się na nieznaną chorobę.
Oprócz postępów w dziedzinie szczepionek w wyniku pandemii pojawią się dwa inne ważne przełomy medyczne. Jeden będzie zajmował się diagnostyką. Następnym razem, gdy pojawi się nowy wirus, ludzie prawdopodobnie będą mogli poddać się testom w domu, tak samo jak robimy to dzisiaj w przypadku ciąży. Jednak zamiast zanurzać kij w moczu, zanurzamy nozdrza. Badacze mogliby przygotować takie testy w ciągu kilku miesięcy od zidentyfikowania nowej choroby.
Drugim punktem zwrotnym będą leki przeciwwirusowe. Od dawna były one niedoceniane, w wyniku czego badania w tej dziedzinie były niedofinansowane. Opracowaliśmy wiele leków zwalczających bakterie, ale nie wirusy. Jednak ten trend się zmienia. Badacze opracują całe archiwa leków antywirusowych i będą w stanie szybko znaleźć skuteczne metody leczenia każdego nowego wirusa.
Te trzy innowacje przygotują nas na następną pandemię, umożliwiając podjęcie szybkich działań, gdy liczba przypadków jest nadal bardzo niska. Ale badania podstawowe pomogą nam również w walce z istniejącymi chorobami zakaźnymi, a nawet w postępach w leczeniu raka.
Postęp, który nas czeka, będzie nie tylko naukowy. Będzie również polegać na upewnieniu się, że każdy może odnieść korzyści z badań. Sądzę, że w latach następujących po 2021 r. Dowiemy się, jak poradziliśmy sobie po 1945 r. Pod koniec drugiej wojny światowej narodziły się międzynarodowe instytucje, które miały zapobiec dalszemu konfliktowi, takie jak ONZ. Po Covid-19 głowy państw będą musiały przygotować instytucje, które zapobiegną nowej pandemii.
Będziemy potrzebować organizacji krajowych, regionalnych i globalnych. (…) Będą mieli za zadanie przygotować nas, gdy następnym razem nowy wirus przeskoczy z nietoperzy lub ptaków na ludzi. Przygotują nas również na wypadek, gdyby ktoś wywołał chorobę zakaźną w laboratorium i spróbował użyć jej jako broni. Ćwiczenia na wypadek pandemii pomogą również światu obronić się przed aktami bioterroryzmu.
Mam nadzieję, że bogate narody zaangażują w te działania biedniejsze, zwłaszcza przeznaczając więcej zagranicznej pomocy na budowę swoich systemów zdrowotnych. Nawet najbardziej samolubna osoba lub najbardziej izolacjonistyczny rząd powinien zgodzić się z tym punktem. Ta pandemia pokazała nam, że wirusy nie przestrzegają praw granicznych i że wszyscy jesteśmy biologicznie połączeni siecią mikroskopijnych organizmów, czy nam się to podoba, czy nie. Jeśli nowy wirus pojawi się w kraju rozwijającym się, chcielibyśmy, aby jego lekarze mogli go jak najszybciej wykryć i powstrzymać. (…) Lata następujące po 2021 r. Mogą naprawdę przypominać te po 1945 r. Ale najlepszą analogią dzisiaj może być ta, która prowadzi nas do 10 listopada 1942 r. Wielka Brytania, będąca wówczas w stanie wojny, właśnie odnotowała swoje pierwsze zwycięstwo na boisku, a premier Winston Churchill ogłosił przemówienie: „To nie koniec. To nie jest nawet początek końca. Ale to być może koniec początku ”.
- Artykuł opublikowany w numerze GRAZIA 21-22 (7 maja 2021-2022)
- © The Economist Newspaper Limited
